Autodesk Mechanical Desktop 6

AutoCAD Ortamında 2B ve 3B Mekanik Tasarım:

Ürünlerin pazara daha hızlı çıkarılması, günümüzün gelişen ve rekabetçi endüstrilerinde en kritik aşama olmuştur. Sürecin kısaltılması anlamına da gelen bu yeni eğilimler, deneme-yanılma gibi geleneksel yöntemlerin yetersiz kalmalarına neden olmuştur. Yeni araçlara, imalat yöntemlerine gereksinim daha fazla artmış durumdadır. Teknoloji ve iş yapma değişiklikleri doğrultusunda, CAD/CAM çözümleri de gelişmiş ve imalat sürecinin olmazsa olmazı noktasına gelmiştir. Birbirinden farklı birçok yazılımın bulunduğu bu pazarda, en doğru çözümün hangisi olacağına karar vermek imalatçılar için gittikçe zorlaşmıştır. Burada, çözümlerin sundukları araçların ve yeteneklerin yanında, başka önemli noktalar da bulunmaktadır. Buradan bakıldığında, günümüz de, imalat sürecini kısaltmanın, dolayısıyla ürünleri daha hızlı pazara çıkarmanın en iyi yolu, tüm 2B ve 3B süreçlerin entegre edilmesinde ve bir arada kullanılmasında yatmaktadır. Tüm veriler, kavramsal tasarımdan, analize, dokümantasyondan üretime kadar, bir arada ve entegre çalışmak zorundadır. Elbette bunun için, uygun tasarım, analiz ve üretim araçlarına gereksinim vardır. Mekanik imalat süreci, tasarımın yanında, işbirliği ve ticaret ayaklarından da oluşur. Ürünün tasarlanması, imal edilmesi, bu süreçte farklı tasarım takımları arasında işbirliği ve en sonunda ürünün pazara sunulması. Her bir aşamanın gerektirdiği araçlar farklı olmakla birlikte, bunların aynı ortamda ya da entegre kullanılması önem kazanmaktadır. Autodesk, küçük ve orta-ölçekli imalatçıların tasarım, işbirliği ve ticaret konularında karşılaştıkları gereksinimlere yönelik ve bunları birleştiren yeni imalat çözümlerini kullanıcılara sunuyor. Bunlar arasında, 2B mekanik çizim ve detaylandırma konusunda çalışan makina mühendisleri ve teknik ressamlara yönelik AutoCAD Mechanical 6 ve 2B ve 3B tasarımı birleştiren, AutoCAD tabanlı katı modelleme çözümü Autodesk Mechanical Desktop 6 yer almaktadır. Autodesk'in 2B mekanik tasarımdan başlayan, 3B tasarıma giden çözümleri, kullanıcıların ürünlerini pazara hızlı bir şekilde sunmalarını sağlamaktadır. Makina mühendisleri ve teknik ressamlar, bu çözümler ile verimliliklerini artıracaklardır.

Mechanical Desktop: 2B ve 3B'de Mekanik Tasarım

3B tasarımı AutoCAD ortamında yapmayı tercih eden mekanik tasarımcılara yönelik olarak sunulan Autodesk Mechanical Desktop 6, 3B parametrik katı ve montaj modellemeyle serbest form yüzey ve 2B/3B tel çerçeve modellemeyi birleştirmektedir. Autodesk Mechanical Desktop 6, yeni sürümüyle birlikte, geliştirilmiş tasarım ve detaylandırma, geliştirilmiş iş akışı ve şirket standartlarıyla uygunluk ve entegre STEP çevirici gibi özellikler sunmaktadır. AutoCAD katılarının ve diğer sistemlerden gelen katıların düzenlenmesi, ek bir modül ile parametrik olmayan katıların otomatik olarak parametrize edilmesi ve imalat takımıyla işbirliğini sağlayan Autodesk Streamline™ servisinin avantajlarını kullanma yeni Autodesk Mechanical Desktop 6'nın ilgi çekici diğer yetenekleri. Ayrıca, yeni AutoCAD 2002'nin tüm özellikleri de, Autodesk Mechanical Desktop 6 kullanıcılarına sunulmuş durumda. Dünyanın en çok satan Windows tabanlı 3B katı modelleyicisi olarak Mechanical Desktop 6, Autodesk'in işbirliği yaptığı, kendi alanlarında uzman şirketlerin geliştirdikleri yazılımlar ile birlikte tasarımdan analize, buradan da üretime kadar tüm imalat sürecine yönelik çözümler sunmaktadır. Dünya çapındaki bu çözümler ile birlikte, Mechanical Desktop ortamı, tüm süreci kapsar, ürünlerin pazara çıkışını hızlandırır ve kaliteyi artırır.

Unsur Tabanlı Parametrik Katı Modelleme

Mechanical Desktop 6'da tasarım süreci iki boyutta oluşturulan eskizler ile başlıyor. Eskizler, doğrudan AutoCAD'in çizim komutlarıyla (çizgi, çember, "spline" eğri vs.) oluşturuluyor ve ölçülendiriliyor. Ayrıca, değişik otomatik ölçülendirme komutlarıyla, ölçülendirme süreci hızlandırılabiliyor. Ölçüler üzerinde tanımlanan tolerans bilgileri, tolerans modelleme işlevinde kullanılabiliyor ve parçanın tolerans değerlerine bağlı farklı modelleri kolaylıkla alınabiliyor. Eskizlere otomatik olarak sınırlamalar uygulanması, birden fazla eskiz üzerinde aynı anda işlem yapabilme, eskizleri kopyalayabilme, ölçüler ve parametreleri diğer eskizlerle ilişkilendirebilme, çizimin her aşamasında eskizin boyutlarını ve şeklini değiştirebilme, eskizlerde birden fazla kapalı alanın aynı anda kullanılması, Mechanical Desktop 6'nın sunduğu bazı eskiz özellikleri. Mechanical Desktop 6, sizlere tasarım değişkenleri ile çalışma olanağını sunuyor. Tasarım değişkenleri, ister global olarak (birden fazla parça üzerinde) isterse de aktif parça üzerinde tanımlanabiliyor. Tasarım değişkenleri tanımlanırken, Microsoft Excel ile değişkenler oluşturulup, bunlar parçaya bağlanabiliyor. Ayrıca, Excel tablosunda, parça aileleri oluşturmak da olanaklı. Böylece, tanımlanan değişkenler için, farklı değerler girilebiliyor ve bunlar aktif duruma getirilebiliyor. Bu tasarım değişkenlerinden başka, ölçülerin birbirlerine matematiksel ifadeler kullanılarak bağlanması olanaklı oluyor. Eskizden oluşturulan profili kullanarak, unsur (features) işlemleri ile üç boyutlu model yaratılıyor. Mechanical Desktop 6, eskiz, biçim ve çalışma unsurlarını sunuyor. Eskiz unsurları, varolan iki boyutlu eskizler kullanılarak oluşturuluyor ve ekstrüzyon (derinlik verme), döndürme, süpürme, "loft", kabartma, bükme, kaburga, duvar unsurlarını içeriyor. Biçim unsurlar ise, çizimde varolan katı modeller üzerinde uygulanıyor; pah kırma, yuvarlama, delik delme gibi.

Karmaşık Geometrilerin Oluşturulması

Mechanical Desktop, kullanıcılara karmaşık geometri tanımı konusunda birçok araç sunuyor. Bunlardan birisi, kabuk (shell) olarak tanımlanan unsur özelliğidir. Kabuk unsuru sayesinde, kullanıcılar, katı modellerinin içlerini belli bir et kalınlığı ile boşaltabiliyorlar. Mechanical Desktop 6, n-kenarlı yuvarlama teknolojisi sayesinde, birçok gelişkin ve karmaşık yuvarlamaların (fillet) yapılmasını sağlamaktadır. Özellikle, bazı modelleme motorlarının birkaç komutta yapabildikleri yuvarlamaları, tek bir seferde yapabilme yeteneği, kullanıcıların ilgisini çekeceğe benziyor. Lineer ve kübik değişken yuvarlama yeteneği de, kullanıcıların istekleri dikkate alınarak Mechanical Desktop 6'da bulunan yuvarlama yeteneklerinden bir başkasıdır. Böylece, kullanıcı tarafından seçilen kenarlara, farklı radyuslardan oluşan ve lineer ya da kübik olarak değişen yuvarlamalar eklemek olanaklı duruma gelmektedir. Bir başka önemli karmaşık geometri tanımı, parametrik boole işlemleridir. Böylece, farklı katı modeller arasında boole işlemleri (birleşme, çıkarma ve kesişim alma) parametrik olarak yapılabiliyor. Karmaşık modeli oluşturan diğer parçalar ve konumları istenildiği gibi düzenlenebilmektedir. Mechanical Desktop 6'nın sahip olduğu 3B süpürme yetenekleri ile, 2B bir profili parçanın kenarları, boru hattı, parametrik helis ve 3B eğri (spline) boyunca süpürerek, karmaşık katı modeller oluşturulabilir. Süpürme doğrultusu olarak boru hattı ya da 3B eğri kullanımında, bunların koordinat bilgileri tablolar yardımıyla kontrol edilir. Helisel doğrultu sayesinde de, 3 boyutlu katı yaylar, katı pervane kanatları gibi cisimleri rahatlıkla modelleyebiliriz. Diş açma unsuru (thread) ile silindirik yüzeyler üzerinde iç ya da dış parametrik dişler oluşturulur. Bu parçaların teknik resimleri üretilirken de, diş açma notları ve gösterim otomatik olarak gerçekleştirilir. Diş açma unsuru, standartlardan seçilebilir ya da kullanıcı tanımlı olarak tanımlanabilir. Karmaşık parça modelleme, özellikle yüzeylerin kullanılmasıyla geliştirilebilmektedir. Mechanical Desktop 6 ile NURBS yüzeyler katı modeller ile kestirilerek, karmaşık parçalar üretilebiliyor. NUBRS yüzeyleri "dikerek" (stitch) birleştirme ve tek bir yüzey durumuna getirmek olanaklıdır. "Quilt" (yorgan) yüzey adı verilen bu yöntem sonucunda oluşan yüzeyler, katılarla kesilebilir/ birleştirilebilir ya da bunları oluşturan yüzeyler kapalı bir hacim meydana getiriyorsa, katı model durumuna getirilebilir. Böylece, yüzey modelden katıya geçmek ya da istenen sayıda yüzeyi seçerek tek bir yüzey durumuna getirmek söz konusu olmaktadır. Ayrıca, yüzeylere kalınlıklar verilerek bunların katı modele dönüştürülmesi de önemli özelliklerden birisidir. Mechanical Desktop 6 ile oluşturduğumuz 3 boyutlu modelimizin, yüzeylerine açılar vererek (face draft) karmaşık modeller elde edebiliriz. Özellikle, plastik kalıpçılıkta bu özellik hızlı ve kolaylık getirmektedir. Kalıp tasarımcılarının erkek ve dişi kalıbı oluştururken kullandıkları ve memnuniyet ile karşıladıkları özelliklerden birisi de (part split) parça ayırmadır. Parça ayırma komutu sayesinde bir çalışma düzlemi ya da yüzey/dikilmiş yüzey yardımıyla 3 boyutlu katı modeli iki parçaya ayırabilir ve bunların 2 farklı parça halinde çizimde bulunmasını sağlayabiliriz. Birçok karmaşık modelde modeli oluşturmak için en basit ve kısa yol modelin şeklini belirleyen profilleri tanımlayarak bunları birleştirmektir. Mechanical Desktop 6, size bu olanağı "loft" unsuru ile sağlamaktadır. "Loft" unsuru sayesinde, diğer CAD programlarının çok uzun sürede oluşturdukları, bazen de modelleyemedikleri 3 boyutlu karmaşık katı modelleri, çok kısa ve kolayca yapmanıza olanak verir. "Loft" unsurunu ile kesitler arasında istenen geçiş sağlanır. Ayrıca, Mechanical Desktop 6, delik açma (havşalı, konik havşalı), pah kırma, katı modeli yüzeyle kesme, katı modele yüzey ekleme, tamamen parametrik unsur dizileri tanımlama, bükme, kaburga, duvar ve kabartma unsurları ile çalışma düzlemleri, çalışma eksenleri, çalışma noktaları gibi çalışma unsurlarını içeriyor. Parametrik olmayan katıların düzenlenmesi amacıyla da iki özellik sunulmaktadır. Bunlardan ilki, yazılımın Mechanical Desktop'ın standart bir özelliği olan "temel unsurun düzenlenmesi"dir. Bu özellik sayesinde, AutoCAD katılarını ya da farklı sistemlerden (STEP, ACIS formatında) parametrik olarak gelmeyen katı modeller düzenlenebilmektedir. Yapılması gereken, parçanın temel (base) unsurunu seçmek ve "Edit" ile düzenleme işlemini başlatmaktır. Birçok farklı düzenleme (yüzeylerin silinmesi, uzatılması, kaydırılması vb.) olanağı sunulmaktadır. İkinci araç ise ek bir modül olarak çalışan Autodesk Feature Exchange uygulamasıdır. Yeni bir ek modül olan Autodesk Feature Exchange ile parametrik özelliği olmayan katı modeller, unsurlardan oluşan parametrik katılara dönüştürülür. Mechanical Desktop 6 katının yapısını inceler ve 3B katıyı kendi unsurları ile yeniden oluşturur.

Modelleme Kolaylığı

Mechanical Desktop 6, montajların, parçaların, montaj ve parça yapılarının, parçayı oluşturan unsurların, sahnelerin (scenes) ve teknik çizim görünüşlerinin yaratılması ve düzenlenmesi konusunda grafik bir düzenleyici içermektedir: Desktop Browser. Desktop Browser ile kullanıcılar, tasarım sürecinin herhangi bir anında, unsurların arasına yeni unsurlar yerleştirebiliyorlar. Bu da, kavramsal tasarım sırasında büyük bir esneklik getirmektedir. Daha önemli bir işlev de, unsurların yerlerinin değiştirilmesi (belli bir unsuru yukarı ya da aşağıya hareket ettirme). Örneğin, üzerinde delik açılmış bir dikdörtgenler prizmasının kabuk unsuru ile içi boşaltılmış olsun. Desktop Browser'in sunduğu yer değiştirme özelliği kullanılarak, kabuk unsuru, delik unsurunun önüne taşınabilir; bu durumda, model otomatik olarak güncelleşir ve yapısı değişir. Desktop Browser ara yüzünde yapılan yeni geliştirmeler ile, görsel bazı ayıraçlar kullanılmaktadır. Özellikle düzenleme durumlarında söz konusu olan bu ayıraçlar için iki seçenek bulunmaktadır. Düzenlenen unsur sarı ya da kırmızı bir renkle görüntülenir. Sarı renk, düzenleme işleminde bulunulduğunu, kırmızı renk ise güncellemenin başarısız olduğunu gösterir. Kullanıcılar tarafından istenen diğer bir özellik de unsurların kopyalanması/aynalanması idi. Böylece bir unsuru, ilişkili bilgileriyle (sınırlamalar ve eskiz bilgileri), kopyalamak/aynalamak olanaklı olmaktadır. Bütün bu özellikler, Desktop Browser'in "sürükle-ve-bırak" (drag and drop) yeteneği ile kolayca uygulanabilmektedir. Ayrıca, Mechanical Desktop 6, unsurların oluşturulması ve düzenlenmesi konusunda başka özellikler de sunmaktadır. Parçaların ölçeklendirilmesi ve aynalanması, tablolar halinde parçaların parametrik ailelerinin yaratılması, dizi unsurunu oluşturan elemanların patlatılması, dolayısıyla patlatılan elemana diziden bağımsız olarak müdahele edebilme olanağı bunlardan bazılarıdır. Yeniden düzenlenen menüler yanında içerik duyarlı sağ tuş menüleri, işlemlerin veya komutların seçeneklerine hızlı şekilde ulaşmanızı sağlar. Bu menüler içerik duyarlı olduğundan, farenin sağ tuşuna nerede bastığınıza veya hangi komutun içinde bastığınıza göre değişir. Ayrıca, Mechanical Desktop 6 komutları ile ortaya çıkan diyalog kutularında, değer girilebilecek alanlar üzerinde yine içeriğe duyarlı sağ tuş menüleri ortaya çıkmaktadır. Girilebilecek değerlerin hazır değerler arasından seçimi, düğmelerle bunların tanımlanması, ekran üzerinde ölçerek değerlerin bulunması, bunların başka değerler/ölçülerle ilişkilendirilmesi ve denklem yardımcısı (kullanılan değişkenlerin listelenmesini ve matematiksel ifadeler oluşturulmasını sağlar) sunulan özelliklerden bazılarıdır. Birden fazla tasarım ortamı (MDE - Multiple Design Environment) ile kullanıcılar aynı anda birden fazla pencerede, farklı çizimlerle çalışabilirler. Sınırsız sayıda MDT dokümanı, performans kaybı olmadan, tek MDT oturumunda açılabilir. Çizimler arası sürükle-bırak yöntemiyle parçalar taşınabilir veya kopyalanabilir. Aynı şekilde nesne özellikleri de transfer edilebilir. Farklı çizimlerde farklı komutlar eşzamanlı çalışabilir. AutoCAD 2002'nin 3B Yörünge (3D Orbit) özelliği ile 3 boyutlu modelleri dinamik olarak görüntülemek ve düzenlemek olanaklı olmaktadır. Bu işlemler perspektif veya paralel görünümde herhangi bir açıdan gerçekleştirilebilir. Görünümler, tel kafes ya da kaplanmış olabilir. Üstelik bu işlemler, transparan (saydam, yani komut içerisindeyken) yapılabilir. Mechanical Desktop 6, tek çizimde aynı modelin farklı teknik çizim görünümleriyle yerleştirilmesini ve basılı çıktı için yerleşim hazırlanmasını sağlamaktadır. Kağıt düzlemi (Paper Space), Yerleşim ile tekrar tanımlanmış ve daha kolay bir kullanıma kavuşmuştur. Yerleşimi, üzerine geometrinin çeşitli teknik çizim görünümlerinin ölçekli olarak yerleştirildiği, antet bloğunun da yer aldığı ve sınır çizgilerinin çizildiği boş bir kağıt olarak düşünebilirsiniz. Çizimde bir tane model boşluğu yer alırken, dilediğiniz sayıda yerleşim yaratılabilir. Her yerleşimde yer alan görünüm alanlarında, geometrinin farklı detayları ve görünüşleri görüntülenebilir. Çizici, kağıt boyutu, çıktı ölçeği gibi sayfa ayarları, her yerleşim için ayrı olarak tanımlanabilir. Bu ayarlar adlandırılarak saklanabilir ve tekrar kullanılabilir.

Mechanical Desktop 6 ile Montaj Modelleme

Montaj modelleme, Mechanical Desktop 6'nın önemli modelleme yeteneklerinden birisidir. Bununla, çizim dosyası içinde varolan birden fazla parça arasında ilişki kurma, sınırlamalar atama gibi işlemleri yapmak olanaklı olmaktadır. Kullanıcı, montajı oluşturan parçaları çizim içine alarak, bunların birbirlerine göre konumlarını, sınırlamalar kullanarak tanımlar. Sınırlamalar, montajın içinde yeralan alt montajlar ile diğer parçalar arasındaki ilişikliği tanımlamada kullanılabilir. Montaj içinde yeralan parçalar ve alt montajlar Desktop Browser içinde görüntülenir. Mechanical Desktop 6'nın sunduğu komutlarla montaj parçaları düzenlenir; parçaların isimleri değiştirilir, görünürlükleri ayarlanır. Mechanical Desktop 6, montaj parçalarının birbirlerine göre konumlandırılmasında akıllı-sınırlamaları kullanmaktadır. Akıllı-sınırlamalar ile amaçlanan, montajı oluşturan parçalar arasında daha kolay ve işlevsel sınırlamalar tanımlamaktır. Parçalar arasında sınırlama tanımlanırken, seçilen noktalar, sınırlamanın tipini belirleyebilir. Ayrıca, yeni sınırlama tipleri kullanıcılara sunuluyor. Akıllı-sınırlamalar sayesinde, parçalar arasına atanan sınırlama değerleri, tamamen parametrik özelliğe sahiptir. Montaj modellemenin, AutoCAD 2002'nin XREF (External Reference - Dış Referans Dosyası) yeteneklerini kullanması, kullanıcı için birçok kolaylık ve işlevsellikler de getirmektedir. Montajı oluşturacak bileşenlerin katalog mantığı ile tek bir dizin altında toplanabilmesi, ön görünümlerinin otomatik olarak alınması, AutoCAD 2002'nin XREF konusunda getirdiği yeniliklerin kullanılması parça seçimi ve yerleştirme işlemlerini hızlandırmakta ve kolaylaştırmaktadır. Mechanical Desktop 6, montaj merkezli tasarımlara yönelik olarak yerinde düzenleme işlevini getirmektedir. Bir montaj dosyasına, dış referans olarak yerleştirilmiş parçalar ve alt montajlar, o montaj dosyasında düzenlenebilir ve yapılan değişiklikler, parçanın/alt montajın orijinal dosyasına yansıtılabilir. Bundan amaç, tüm değişiklikleri ve düzenlemeleri, ana montaj dosyasında gerçekleştirebilmek, aynı zamanda orijinal parçanın güncel duruma gelmesini de sağlamaktır. Böylece kullanıcılar, dış referans parça ve alt montajlarını, bulundukları dosyaları açmadan düzenleme olanağına kavuşmuş oluyorlar. Bu özellik, eş zamanlı mühendislik süreçlerinde de birçok kolaylığı ve esnekliği getirmektedir. Yerinde düzenleme olarak anılan bu özelliğin dışında, montaj dosyasına dış referans olarak alınmış parça ya da alt montajların çizim dosyasından kaldırılması ve istendiğinde yeniden yüklenmeleri de sağlanmış durumda. Özellikle, karmaşık montajlarla çalışırken, ortaya çıkabilecek olan performans sorunlarına yönelik olarak kullanılabilecek bu özellik ile kullanılmayacak olan parçalar ya da alt montajlar çizimden kaldırılır ve böylece çizim yoğunluğu düşer. Çalışma hızı ve performans artar. Parçaların ve alt montajların yönetimi için kullanılan katalog yöneticisinde, montaj dosyasında bulunan parça ve alt montajlar listelenir; bunlar "sürükle-ve-bırak" yöntemiyle kolayca lokalleştirilebilir ya da dış referans durumuna getirilebilir. Mechanical Desktop 6, yaratılan montajların dökümante edilmesini de sağlar. Sınırlamaları tanımlanmış ve bitmiş bir montaj patlatılır ve bir "sahne" (scene) yaratılır. Kullanıcı tarafından tanımlanan bir patlatma katsayısı oranında, bileşenlerin yerleşimi sağlanır. Ayrıca, bu işlem sonrasında bileşenlerin konumlarını yeniden düzenlemek de olanaklı olur. "Sahne"ler kullanılarak imalat resimleri çıkartılabilir ve parçalara balonlar eklenip sonunda malzeme listesi alınabilir; poz numaraları otomatik olarak verilebilir. Birden fazla ve değişik "sahne" yaratılıp, tek bir imalat resminde bunlardan görünüşler oluşturmak da olanaklıdır. Önemli bir özellik de, montaj içeriğinde yapılan değişikliklerin otomatik olarak montaj dokümantasyonuna ve malzeme listesine yansıtılmasıdır. Montaj modellerde hangi bileşenlerin kesit görünüşlerinin alınacağına karar verilebilmektedir. Kullanıcının yapması gereken, kesit görünüşte hangi bileşenlerin kesilip kesilmeyeceğini tanımlamaktır. Mechanical Desktop 6, bu bilgiyi dikkate alarak, kesilmesi istenen bileşenleri kesecek, diğerlerini oldukları gibi bırakacaktır. Böylece civata bağlantıları gibi, kesilmeyen ve taranmayan bileşenleri, kesilmemiş olarak görmek olanaklı hale gelmektedir. Bunların dışında, parçaların, alt montajların ya da tüm montajın çakışma analizleri yapılabilir ve çakışan hacimler bulunabilir. Kullanıcı, ister bütün parçaların, isterse de montajın içinde yer alan ayrı ayrı parçaların kütle özelliklerini alabilir.

Standart Parçalar ve Makina Mühendisliği Araçları

 Mechanical Desktop 6, 2B ve 3B olarak 1.2 milyondan fazla standart parça içermektedir. 18 uluslararası standarda göre, kütüphane mantığı ile sunulan standart parçalardan bazıları şunlardır: civata bağlantıları (civata, somun, rondela ve delik tipleri), bağlama elemanları (pimler, perçinler gibi), delme burçları, rulmanlar, segmanlar, kamalar, punto delikleri, çelik profiller. Bu standart parçalar, ister 2B olarak isterse de 3B olarak çizime yerleştirilebilir. Standart delikler de, diğer standart parçalar gibi kütüphaneler yardımıyla parçalar üzerinde 3B olarak tanımlanabilir. Ayrıca, makina sistemleri başlığı altında, 2B ve 3B mil tasarımı yer almaktadır. Silindirik, konik mil parçaları, dişliler, değişik standart profilli parçalar, ağız açma gibi parçalar ile miller tasarlanır. Mil parçaları üzerinde kanal açma, pah kırma, yuvarlama ve bunlar üzerine rulman, segman, kama gibi standart parçalar yerleştirme mil tasarımı özelliklerinden diğerleridir. Makina mühendisliği hesapları olarak, AutoCAD Mechanical 6 ile sunulanlar dışında 3B sonlu elemanlar analizi (FEA) özelliği de kullanıcılara sunulmaktadır. Sonlu elemanlar analizinde, parça üzerinde yükler ve destekler tanımlanır. Parça, boyutları saptanabilen ve hesaplamada kullanılacak elemanlar ile örülür. İstenen ve kritik olduğu düşünülen bölgelerde inceltme işlemi uygulanır. İnceltme işleminde, elemanların boyutları küçültülerek, hesaplama hassaslığı artırılır. Hesaplama sonuçları, eş-gerilim alanları, eğrileri ya da deformasyona uğramış model olarak alınır ve sonuçlar grafik olarak listelenir. Bütün bunlar, makina mühendisleri ve teknik ressamlara, gereksinim duyacakları mekanik çizim, tasarım, analiz işlevlerini sunmaktadır.

NURBS Yüzey Modelleme

Mechanical Desktop 6'nın yüzey modelleme yetenekleri tamamen NURBS (Non-Uniform Rational B-Spline) tabanlıdır. Mechanical Desktop 6 ile çok çeşitli yüzeyler oluşturulabilir. Bunlar, primitif yüzeyler (küre, silindir, koni, prizma ve halka), temel yüzeyler (düzlemsel, ekstrüzyon, döndürme, süpürme gibi) ve karmaşık yüzeylerdir. Ayrıca varolan yüzeyleri kullanarak, yeni ve karmaşık yüzeyler üretmek de olanaklı olmaktadır: Yuvarlama, köşe yuvarlama, ağırlıkları kullanıcı tarafından tanımlanan bir, iki, üç ya da dört yüzeyin/kenarın birleştirilmesi (blend), var olan bir yüzeye belli bir uzaklıkta koşut yüzeyler oluşturulması ve kırpılmış yüzeyler. Mechanical Desktop 6, temel eğri işlemlerinden en karmaşık yüzey işlemlerine kadar geniş bir yelpazede esnek komutlar içermektedir. NURBS yüzeyler oluşturulduktan sonra üzerlerinde noktasal çekme, yumuşatma, kırma, uzatma, birden fazla yüzeyin tek bir yüzey haline getirilmesi, izdüşüm, budama ve kesişme gibi işlemler yapılabilir. Ayrıca, bir ya da daha fazla yüzeyden geometri alma, yüzeylerin bir ya da daha fazla düzlem ile kesişmesi sonucu oluşan kesitler çıkarma, görselleştirme için yüzey üzerinde akış çizgileri (flow lines) oluşturma gibi yüzey çıktısı üretme özellikleri de kullanıcıya sunulmaktadır. Öğeler arasındaki minimum uzaklığı ölçme, augmented çizgiler, eğriler ve yüzeyler hakkında bilgi alma ve yüzey alanı ve hacim hesaplamaları, önemli yenilikler olarak gösterilebilir. Augmented çizgiler, CMM (Coordinate Measuring Machines - Koordinat Ölçme Cihazları) için ya da 5 eksenli NC kodu üretmek için kullanılmaktadır. Bu yöntemle yüzey üzerinde istenen sıklıktaki noktalardan geçen yüzey normalleri alınabilir. Mechanical Desktop 6, araç ve kalıp üreten sanayiler için önemli bir işlevsellik sunmaktadır: Yüzeylerin ölçeklendirilmesi. Böylece hem yüzeyler hem de tel çerçeve geometriler sabit ya da X, Y ve Z eksenlerinde değişken ölçeklerle ölçeklendirilebilir. Daha önce bahsedildiği gibi, yüzeylerin katılarla kesiştirilmeleri ve katıya eklenmeleri olanaklı. Dolayısıyla, Mechanical Desktop 6, kullanıcıya model üzerinde aynı anda hem katı hem de yüzey işlemleri yapmayı sağlamaktadır. Değişik yüzey analizleri de kalıpçılık uygulamalarında çalışan kullanıcıların işine yarayacaktır.

Teknik Çizim Özellikleri

Mechanical Desktop 6, oluşturulan üç boyutlu modellerin teknik resimlerinin otomatik olarak alınmasını sağlıyor. Modelden üst, yan, perspektif, kesit, yarı kesit, ofset kesit, izometrik kesit, hizalanmış kesit, detay, kısmi kesit, radyal kesit, kırıklı ve kullanıcı tanımlı görünüşler alınabiliyor. Kesit görünüşlerinde taramaların düzenlenmesi, AutoCAD 2002'nin gelişkin tarama özelliklerinin kullanılması ve izometrik kesit görünüşlerinde taramaların görüntülenmesi de olanaklıdır. Model ile imalat resmi arasındaki çift yönlü ilişki sayesinde, modelde yapılan değişiklikler çizime, çizimde yapılan değişiklikler de modele otomatik olarak yansıyor. Tek bir parçanın görünüşleri alınabildiği gibi, montaj modellerin de görünüşleri aynı şekilde alınabiliyor. Böylece montajı oluşturan parçaların hepsi, imalat resminde görünüyor. Bunun yanında, Mechanical Desktop 6, çemberler, yaylar, paralel doğrular ve doğru parçaları için parametrik olan merkez çizgileri atamayı da olanaklı kılıyor. Mechanical Desktop 6'nın sunduğu yetenekler arasında hizalanmış kesit önemli bir yer tutmaktadır. Ana gövdeyle belli bir açı yapan kısmın kesitini almaya imkan vermenin yanında, bu özellik açıyı dik kabul ederek açılımın kesitini almaya da olanak sağlıyor. İstenirse, birden fazla görünüşün tek bir adımda alınabiliyor. Temel görünüş tanımlanır ve daha sonra, farenin hareketleriyle, bundan istenen ortografik ve izometrik görünüşler tek bir adımda oluşturulur. Çalışma hızını ve performansı artırmaya yönelik bu özellik yanında yeni kesit görünüşler de kullanıcılara sunulmaktadır. Bunlar kısmi kesit ve radyal kesittir. Kısmi kesitte, tanımlanan kapalı bir eskiz yardımıyla kısmi kesit alanı oluşturulur ve parça bu alandan kesilerek görünüş üretilir. Kısmi kesit eskizi doğrulardan, yay/çemberlerden, eğrilerden (spline) oluşur. Kesit, sadece bu alanın sınırları içerisinde meydan gelir. Radyal kesit ise, kesme düzlemleri görünüşe paralel olmadığı durumlarda kullanılır. Oluşan radyal kesit, temel görünüşe dik olarak (ortografik) oluşturulur. Tam kesitlerde, kesme düzlemi, çizim görünüşüne parallel olmak durumundadır, yani belli bir açıyla yerleşemez. Fakat buna karşın, radyal kesitlerde, parallel olma zorunluluğu yoktur. Kesit düzlemi herhangi bir yerde ve açıda tanımlanabilir. Aslında yapılan, eğri (auxiliary) kesit görünüşünün, döndürülerek ortografik duruma getirilmesidir. AutoCAD Mechanical 6'nın tüm özelliklerini içeren Mechanical Desktop 6, konstrüksiyon resimleri üretimi için kullanıcıların gereksinim duyacakları tüm araçları sunmaktadır.

Tasarımdan-İmalata Tümleşik Çözümler

Mühendislik üretim süreci, modelleme ile bitmiyor; bu durum, kullanılan mekanik tasarım yazılımı için de geçerli olmalıdır. Kullanıcıların, mekanik tasarımdan imalata kadar olan süreçte, gereksinim duyabilecekleri çözümleri sağlamak amacıyla, Autodesk, kendi alanlarında uzman olan birçok mekanik uygulama geliştiren şirketler ile işbirliği yapmaktadır. Kısaca MAI (Mechanical Applications Initiative) olarak adlandırılan bu işbirliğinde yer alan şirketler, Mechanical Desktop üzerinde, kendi alanlarında en iyi ve güçlü yazılımları üretmektedirler. MAI çözümleri Mechanical Desktop üzerinde, kullanıcı ara yüzü ve tasarım veri tabanı ile tamamen tümleşik olarak çalışmaktadır. Böylece kullanıcılar, tasarımdan imalata olan süreçte gereksinim duyabilecekleri çözümlere kavuşmuş olurlar. Türkiye'de MAI işbirliği içinde sunulan yazılımlar şunlardır:
SPI-Sheet Metal - Açılım ve Plaka Metal Uygulaması
DesignSpace - Sonlu Elemanlar Analizi
hyperMILL - Bilgisayar Destekli İmalat

İletişim

İletişim başlığı, özellikle, Mechanical Desktop 6 verilerinin diğer sistemlere aktarılması ya da diğer sistemlerden MDT ortamına verilerin transfer edilmesi durumlarında önemli olmaktadır. MDT 5, IGES, STL, DWF, DWG, DXF, IDF, VRML, SAT (ACIS), 3DS (3D Studio), WMF, EPS ve BMP formatlarını desteklemektedir. Katı modellerin farklı sistemler arasında transferi için kullanılan STEP dosya formatı, Mechanical Desktop 6'nın standart bir özelliği durumundadır. Başka CAD sistemlerinden gelen STEP formatındaki katılar Mechanical Desktop 6'da kolaylıkla açılır. Ayını şekilde, Mechanical Desktop 6 katıları STEP formatında yazılabilir.

Basa_Don